Większości z nas słowo “intercyza” kojarzy się z czymś negatywnym.
Przeważnie mamy przed oczami obraz bogatego, pozbawionego emocji 😡 i romantyczności mężczyzny, który w obawie przed tym, że jego przyszła żona go wykorzysta, zmusza ją do podpisania rozdzielności majątkowej.
Ona oczywiście czuje się 😭 skrzywdzona, sądzi, że intercyza to dowód na to, że on jej nie kocha albo chroni majątek, bo zaraz ją zostawi.
Wszystko to oraz kilka praktycznych przykładów dotyczących intercyzy i rozdzielności majątkowej, znajdziesz w tym artykule!
Organizacja ślubu wciąż przed Tobą? Szukasz równie praktycznego harmonogramu? Aby nic Ci nie umknęło, sprawdź nasz kompletny przewodnik: ślub i wesele krok po kroku!
Szukając informacji 🔍 na ten temat, możecie się spotkać w zasadzie z trzema określeniami – “intercyza”, “rozdzielność majątkowa między małżonkami” i “umowa majątkowa małżeńska”.
Czy czymś się różnią te pojęcia?
“Intercyza” to nazwa potoczna tego, co w 📖 kodeksie znajdziemy pod nazwą “umowa majątkowa małżeńska”.
Natomiast “rozdzielność majątkowa” określa stan, który występuje pomiędzy małżonkami po podpisaniu intercyzy, jeżeli zdecydowali się na ustanowienie osobnych majątków.
Czym więc jest intercyza?
Mówiąc najkrócej jest to umowa, która reguluje, czy małżonkowie mają wspólny majątek, częściowo wspólny czy w ogóle odrębne majątki.
Zgodnie z podstawowymi przepisami prawa, po ślubie 👰🤵 małżonkowie zaczynają tworzyć wspólny majątek. To znaczy, że większość tego, co nabyli po ślubie jest ich wspólną własnością i wspólnie o nim decydują.
Może to dotyczyć np. 🚗 samochodu, domu, czy wynagrodzenia za pracę, które również wchodzi w skład majątku wspólnego.
Mimo to, wciąż odrębną własnością jest np. to, co małżonkowie nabyli przed ślubem, a także darowizny, czy rzeczy które otrzymali jako spadek.
W takiej sytuacji mamy w sumie 💰 trzy majątki – majątek żony, majątek męża i wspólny majątek. Przeważnie jednak, z biegiem czasu, w takiej sytuacji największy jest majątek wspólny.
Dzięki intercyzie można to jednak zmienić.
Po pierwsze małżonkowie mogą ustalić, że nie będą posiadali majątku wspólnego w ogóle (rozdzielność majątkowa). Wtedy wszystko będzie stanowiło ich majątek odrębny, czyli będzie tylko własnością męża lub tylko własnością żony.
W takiej sytuacji np. 🏡 dom, który mąż kupił za pieniądze zarobione przez siebie, należy tylko i wyłącznie do niego.
W drugim przypadku, małżonkowie mogą posiadać majątek wspólny, ale wyłączyć z niego określone rzeczy (ograniczona wspólność majątkowa).
I trzecią możliwością jest ⬅️➡️ rozszerzenie wspólności majątkowej (rozszerzona wspólność majątkowa), czyli włączenie do majątku wspólnego tych rzeczy, które zgodnie z prawem należą do ich odrębnego majątku (np. rzeczy które nabyli przed ślubem).
Przeważnie jednak, w potocznym znaczeniu posługujemy się słowem “intercyza”, jako określenie rozdzielności majątkowej.
Intercyzy nie podpisuje się jednak jedynie przed ślubem. Rozdzielność majątkową można ustanowić także już w trakcie trwania małżeństwa.
W takiej sytuacji mamy już do czynienia z majątkiem wspólnym. I tą część majątku trzeba będzie 🧮 podzielić, tak, aby po podpisaniu umowy małżonkowie mieli tylko i wyłącznie swoje odrębne majątki.
Nie. Po po ślubie w ogóle nie powstanie majątek wspólny małżonków. Choć możecie być 🤝 współwłaścicielami konkretnych przedmiotów, np. domu.
Wtedy jednak wygląda to tak samo, jak z każdą inną osobą – dwie osoby nabywają dany przedmiot i są właścicielami jakiejś części (np. połowy domu) i tylko ta część należy do ich majątku.
Tak. Wystarczy, że oboje się na to zgodzicie i podpiszecie nowy akt notarialny. Wtedy możecie wrócić do klasycznego ustroju majątkowego.
Po pierwsze musicie ustalić między sobą, 💑 w jaki sposób chcecie zmienić Wasz ustrój majątkowy.
Czy chcecie, żeby więcej rzeczy było wspólnych, wyłączyć pewne rzeczy z Waszego wspólnego majątku, czy w ogóle chcecie mieć swoje własne majątki.
Następnie musicie zgłosić się do notariusza, ustalić z nim szczegóły i umówić się na podpisanie aktu. Bez notariusza tego ❌ nie załatwicie. Nie możecie sami przygotować sobie takiej umowy.
Tylko Wasze dowody osobiste, a jeżeli jesteście już po ślubie to również skrócony akt małżeństwa.
Jeżeli podpisujecie intercyzę po ślubie to taksa notarialna (2021 r.) wynosi maksymalnie 400 zł. Do tego musicie doliczyć podatek VAT (23%), podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) oraz wypisy aktu (oryginał musi zostać u notariusza). Łącznie między 500 a 600 zł.
Jeżeli jednak jesteście po ślubie, to kwota aktu notarialnego zależy już od wysokości majątku i możecie wynosić od 100 do nawet 10 000 zł. 😱 Do tego oczywiście tak samo, trzeba doliczyć podatek VAT (23%), podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) i wypisy.
Jeżeli podpisujecie intercyzę przed ślubem, będzie ona ważna oczywiście tylko w momencie, gdy weźmiecie ślub i od tego dnia będzie obowiązywać. Jeżeli jednak podpisujecie ją już po ślubie, to skuteczna jest od dnia jej podpisania.
Ograniczenia lub powiększenia majątku wspólnego zdarzają się rzadziej, ale też rodzą mniej pytań. Przeważnie jednak najwięcej pytań dotyczy rozdzielności majątkowej.
Podstawową kwestią na jaką warto zwrócić uwagę to, jakie są “domyślne ⚙️ ustawienia”. Czyli w jaki sposób prawo automatycznie reguluje majątek małżonków?
Na kilku przykładach zobaczmy więc, jak to wygląda w standardowej wersji i jak w przypadku rozdzielności majątkowej.
Rok po ślubie, moi rodzice podarowali mi pieniądze na 🚗 samochód.
Czy samochód będzie należał tylko do mnie, czy do naszego majątku wspólnego?
Zgodnie z ogólnymi zasadami darowizna należy do majątku odrębnego (choć nie dotyczy to drobnych rzeczy), chyba że wyraźnie będzie wskazane ✍️ (np. w akcie notarialnym darowizny domu), że ma to być wspólnie dla obu małżonków.
Przeważnie więc, niezależnie czy małżonkowie będą mieli wspólny majątek, czy rozdzielność, darowizna będzie składnikiem majątku odrębnego.
I tak też będzie prawdopodobnie z tym samochodem. Jeżeli pieniądze, za które małżonek nabył samochód, w całości pochodziły z majątku odrębnego, to i samochód będzie tylko jego własnością.
Oboje z mężem pracujemy. Ja na etacie, a mąż prowadzi firmę.
Dzielimy się rachunkami, za wszystko płacimy wspólnie.
Czy to co zostaje z mojej pensji jest tylko moje?
W przypadku wspólności majątkowej wszystko, co zarobiliście w trakcie Waszego małżeństwa należy do Was obojga i wspólnie powinniście tym zarządzać.
Nie ma znaczenia, czy są to pieniądze zarobione na etacie 🏢 czy z własnej działalności.
Inaczej jest oczywiście w przypadku rozdzielności majątkowej. Tutaj to, co się zarobiło samemu należy tylko do Ciebie.
O tym już trochę wspomnieliśmy. W przypadku wspólności majątkowej, rzeczy nabywane w trakcie małżeństwa należą do majątku wspólnego, chyba że zostały nabyte w całości za 💸 pieniądze z majątku odrębnego.
W przypadku rozdzielności oczywiście nie ma takiego tematu.
Wszystko jest nabywane do własnego majątku, choć oczywiście, jak z każda inną osobą, możecie kupić coś wspólnie i być współwłaścicielami.
Niedawno okazało się, że mąż wziął pożyczkę, o której nie wiedziałam.
Czy ja również odpowiadam za to, żeby ją spłacić? ☹️
Sprawa kredytów oraz długów jest chyba tym, co najbardziej nurtuje większość par.
Podstawowa zasada jest taka, że w przypadku wspólności majątkowej za długi małżonkowie odpowiadają wspólnie, z majątku wspólnego, natomiast przy rozdzielności każdy za swoje długi odpowiada swoim własnym majątkiem.
Jest jednak kilka “ale”. ⬇️
W przypadku wspólności małżeńskiej, gdy mąż lub żona weźmie pożyczkę lub kredyt bez zgody małżonka (czyli sytuacja opisana w pytaniu) – wtedy odpowiada tylko swoim majątkiem oraz swoim 👷♂️ wynagrodzeniem za pracę czy dochodami z działalności zarobkowej.
Choć wiadomo, że taka sytuacja i tak nie pozostaje bez wpływu na ich majątek wspólny. W końcu w ten sposób tracą jedno źródło dochodu.
Warto wiedzieć: jeśli małżonek zaciągnie zobowiązanie bez wiedzy drugiego małżonka w „sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny” 👪 odpowiadają oni wspólnie. A co oznaczają “zwykłe potrzeby rodziny”? Np. jedzenie, rachunki, leki.
Jeżeli natomiast którekolwiek z małżonków zaciągnie zobowiązanie za zgodą drugiego (przeważnie w formularzach kredytowych jest pytanie o zgodę małżonka i trzeba dołączyć oświadczenie), wtedy odpowiadają oni ich majątkiem wspólnym.
Dodatkowo osoba, która ✍️ podpisywała umowę odpowiada też majątkiem osobistym (np. majątkiem sprzed małżeństwa, z darowizny czy spadku).
Jeżeli oboje zaciągają zobowiązanie (np. oboje są kredytobiorcami) wtedy odpowiadają majątkiem wspólnym i majątkami osobistymi.
Sytuacja jest oczywiście znacznie prostsza w przypadku rozdzielności małżeńskiej. Tutaj każdy ma swój majątek i zaciąga zobowiązania na swoją odpowiedzialność.
Problemem jest jednak to, aby zadbać o skuteczność intercyzy względem wierzycieli. 🚨 Jak już wiemy, domyślnym stanem jest wspólność majątkowa, a więc to, że małżonkowie mają wspólny majątek i razem odpowiadają.
Dlatego, aby rozdzielność majątkowa była skuteczna wobec osoby, u której zaciągamy zobowiązanie musimy ją o tej rozdzielności 📢 poinformować. Warto zawrzeć też taką informację w umowie.
Tutaj sytuacja jest taka sama jak w przypadku zaciągnięcia zobowiązania bez zgody drugiego małżonka, czyli odpowiada majątkiem osobistym oraz swoim wynagrodzeniem.
Po pierwsze – zarówno w przypadku wspólności, jak i rozdzielności majątkowej, małżonkowie dziedziczą po sobie ustawowo i tutaj intercyza niczego nie zmienia.
Według ustawy w pierwszej kolejności dziedziczy żona/mąż oraz dzieci. 👩👧👦
Po drugie, niezależnie od tego czy małżonkowie mają wspólność, czy rozdzielność majątkową, odziedziczony spadek staje się częścią majątku odrębnego tego małżonka, który dziedziczy np. po rodzicach czy dziadkach.
Chyba, że spadkodawca wyraźnie zaznaczy w testamencie, że małżonkowie mają odziedziczyć daną rzecz wspólnie.
Innym praktycznym aspektem rozdzielności majątkowej jest brak rozliczania się wspólnie przy rocznych zeznaniach podatkowych. 🧮 Warto jednak dodać, że nie wpływa to na skorzystanie np. z ulgi rodzinnej. Można rozliczyć ją proporcjonalnie lub w całości przez jednego z małżonków.
Pierwszą zaletą podawaną przy rozdzielności majątkowej jest brak sporu przy ewentualnym rozwodzie. I jeżeli tak na to spojrzeć to może stąd wynika ta zła sława intercyzy i rozdzielności majątkowej. 😐
Jasne, to prawda że w tej sytuacji jest to ułatwienie, ale ma drugorzędne znaczenie.
Według mnie głównym powodem, dla którego warto zastosować rozdzielność są zobowiązania i 💸 ewentualne długi. Dlatego też rozdzielność majątkowa przeważnie stosowana jest przez osoby, które prowadzą własne działalności.
Wtedy rozdzielność majątkowa potrafi ochronić jakąś część majątku, a mąż czy żona nie musi odpowiadać za długi związane z działalnością drugiego.
W sytuacji rozdzielności nie tylko wierzyciel nie może prowadzić egzekucji z majątku drugiego małżonka (jeżeli o rozdzielności wiedział), ale też majątek też nie podlega sprzedaży w przypadku upadłości. 👩⚖️
Gdy więc jednemu małżonkowi nie powiedzie się w biznesie, majątek drugiego jest dla nich zabezpieczeniem.
Z jednej strony osobne rozliczanie się w urzędzie skarbowym może dla niektórych wadą.
Z drugiej, warto pamiętać, że jeżeli macie rozdzielność majątkową wszystko jest w zasadzie Waszą oddzielną własnością. I o ile nie ma to większego znaczenia przy 🛍 drobnych rzeczach codziennego użytku, o tyle już np. w podarowaniu pieniędzy czy samochodu ma.
Za każdym razem jest to bowiem darowizna, którą trzeba zgłosić. W przypadku wspólności majątkowej, większość rzeczy przeważnie jest wspólna więc nie ma w ogóle tematu darowizny.
Darowizna między małżonkami jest zwolniona z podatku, ale trzeba ją zgłosić w ciągu 6 miesięcy. Inaczej będziecie musieli zapłacić podatek zgodnie ze stawkami dla I grupy.
I wreszcie rozdzielność majątkowa ma też znaczenie przy przy ewentualnych kredytach czy pożyczkach. Wtedy jesteście bowiem traktowani jakbyście brali kredyt samodzielnie, więc Wasza zdolność kredytowa jest ⬇️ mniejsza.
Intercyza to majątkowa umowa małżeńska, która zmienia podstawowe zasady dotyczące kwestii majątkowych małżonków. Dzięki niej można ⬅️➡️ rozszerzyć ilość rzeczy, które będą ich wspólną własnością, ograniczyć ich ilość w stosunku do podstawowych przepisów lub zupełnie wyłączyć wspólność i postanowić, że małżonkowie będą mieli osobne majątki.
Intercyzę musicie podpisać w formie aktu notarialnego, u notariusza.
Nie. Intercyzę możecie podpisać zarówno przed ślubem, jak i po ślubie.
Tak, jeżeli oboje tego chcecie. Wtedy musicie udać się do notariusza i możecie wrócić do podstawowego ustroju majątkowego.
Nie, przy rozdzielności tak samo stosuje się przepisy o ustawowym dziedziczeniu.
Każdy z małżonków rozlicza się osobno, składa roczne zeznanie podatkowe tylko za siebie. Mimo to małżonkowie mogą skorzystać np. z ulgi rodzinnej.
Nie, absolutnie. Ustrój majątkowy nie ma żadnego wpływu na kwestie związane z opieką i prawami rodzicielskimi.
Przede wszystkim ochrona przed ewentualnymi zobowiązaniami i długami. Rozdzielność jest pewnym zabezpieczeniem. Dlatego też rozdzielność majątkowa przeważnie stosowana jest przez osoby, które prowadzą własne działalności. Rozdzielność potrafi ochronić część majątku, która w przypadku wspólności majątkowej zostałaby sprzedana lub zlicytowana na rzecz spłaty wierzycieli.
Z Wedding.pl znajdziesz wszystko czego potrzebujesz:
